Pod koniec XII w. nienawiść do wyznawców judaizmu przybrała także formy wypędzeń. Najwcześniej Żydzi zostali wypędzeni z Francji, potem z Anglii i innych krajów Europy Zachodniej. Najbardziej znany jednak przykład wypędzeń pochodzi z Hiszpanii, skąd Żydzi zostali wygnani w 1492 roku. Doprowadziło to do upadku oryginalnej kultury sefardyjskiej, która przez kilka wieków rozwijała się na Półwyspie Iberyjskim. Uciekający przez prześladowaniami z Europy Zachodniej Żydzi osiedlali się głównie na ziemiach państwa polskiego i litewskiego.

• Na podstawie ilustracji, mapy oraz tekstów źródłowych scharakteryzuj sytuację Żydów w średniowiecznej Europie.
• Zastanów się, jaki był stosunek władzy świeckiej i kościelnej do wyznawców judaizmu oraz z czego on wynikał.

• Wyjaśnij, dlaczego reformacja protestancka i kontrreformacja nie przyniosły zmiany stosunku chrześcijan do Żydów.
• Jak wyjaśnisz utrzymywanie się wrogiego nastawienia do Żydów w wiekach XVII i XVIII?